Advies: SER Noord-Nederland geeft advies: brede welvaart dwingt tot keuzes in het noordelijk sociaaleconomisch beleid.

Met het advies 'Brede welvaart en regionaal sociaaleconomisch beleid' wil SER Noord-Nederland een bijdrage leveren aan de discussie over het vormgeven van bredewelvaartsbeleid, toegespitst op de vraag wat dit kan betekenen voor het sociaaleconomisch beleid van de provincies. De kern van het advies is dat het concept brede welvaart tot duidelijke beleidskeuzes dwingt; niet alle facetten die brede welvaart positief beïnvloeden kunnen gerealiseerd worden.

Dit advies heeft gedeputeerde Van Dekken van de provincie Groningen in ontvangst genomen. Hij herkent de gesignaleerde problematiek en vindt de inbreng waardevol: "Ik zie het advies als een mooie kans voor de nieuwe colleges van Gedeputeerde Staten in het Noorden om brede welvaart een belangrijke plek geven. Inwoners moeten daar de komende tijd de vruchten van gaan plukken."

In het advies 'Brede welvaart en regionaal sociaaleconomisch beleid' heeft SER Noord-Nederland (SER NN) zich bewust beperkt tot een paar belangrijke thema's voor het Noorden. Het betreft het vormgeven van een duidelijk afwegingskader voor brede welvaart, het terugdringen van de personeelstekorten en het terugdringen van de ongelijke onderwijskansen.

Volgens prof. Steven Brakman, die namens SER NN dit advies heeft getrokken, is bij het vormgeven van het afwegingskader betrokkenheid van maatschappelijke organisaties een must.

Brakman: "In een goed afwegingskader worden duidelijke keuzes gemaakt die tijd- en plaatsgebonden zijn. Positieve én negatieve effecten van keuzes moeten transparant in beeld worden gebracht. Dit vergroot de geloofwaardigheid van het beleid en zal leiden tot meer draagvlak voor die keuzes."

Arbeidsmarktkrapte groot probleem

Naast het afwegingskader adviseert SER NN om belangrijke focus te leggen op het terugdringen van personeelstekorten én van de ongelijke onderwijskansen.

Het wordt volgens SER NN een grote uitdaging om de groeiende structurele personeelstekorten in vrijwel alle sectoren het hoofd te bieden. Volgens Brakman zullen deze tekorten het realiseren van gewenste doelen voor brede welvaart in belangrijke mate belemmeren. Nadenken over oplossingen is nodig. De allesomvattende oplossing voor dit probleem zal niet worden gevonden. Daarom moet aan verschillende oplossingsrichtingen tegelijk worden gewerkt.

Onderadvisering in onderwijs terugdringen

SER NN signaleert dat in het Noorden en meer specifiek in Zuidwest-Friesland, Noord- en Oost-Groningen en Zuidoost-Drenthe meer dan gemiddeld sprake van onderadvisering in het onderwijs. Kinderen van ouders met lage inkomens en/of lagere opleidingen worden in deze regio's vaker ondergeadviseerd aan het eind van de basisschool wat betreft het vervolgonderwijs dan kinderen met dezelfde intelligentie van ouders met hogere opleidingen en inkomens. Dit acht SER NN onwenselijk.

Aanbevelingen

Voor zowel de personeelstekorten als de terugdringing van de ongelijke kansen wordt een aantal concrete aanbevelingen gedaan. Zo wordt bijvoorbeeld voor het terugdringen van de tekorten voorgesteld om het noordelijk acquisitiebeleid voor bedrijven te herzien.

Brakman: "Acquisitie puur gericht op het creëren van meer banen, terwijl er al tekorten zijn, werkt contraproductief. Daarom is het acquisitiebeleid van de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij aan herijking toe, meer gericht op waardecreatie voor bestaande bedrijven in plaats van meer banen."

Voor het terugdringen van de ongelijke onderwijskansen is volgens de SER NN een aanpak op nationale schaal nodig. Een lobby richting het kabinet in samenwerking met andere perifere regio's waar hetzelfde probleem speelt is nodig. Deze problematiek rechtvaardigt ondersteuning van het rijk door middel van een nationaal programma, zoals het Nationaal Programma Rotterdam Zuid of het Nationaal Programma Groningen.

Link PBL:  Sociaal-economisch beleid vanuit een bredewelvaartsperspectief | PBL Planbureau voor de Leefomgeving

Link trendbureau Drenthe: https://trendbureaudrenthe.nl/een-blik-op-personeelstekorten-in-het-noorden/

Bekijk hier het rapport van Anet Weterings PBL en Steven Brakman RUG en SER NN lid