Nieuwsbrief juli 2022

Vakantie

Het is alles crisis wat de klok slaat. Maar gelukkig trekt men er ook massaal op uit om van een welverdiende vakantie te genieten. Ik hoop dat iedereen even afstand kan nemen van de problemen en in de vakantieperiode zal reflecteren op ingenomen standpunten en dat op stranden en meren en in bossen en musea veel frisse en verstandige ideeën zullen ontstaan. Die kunnen dan als basis dienen om na de zomer in goede samenwerking tot oplossingen met een breed draagvlak te komen voor de problemen die ons land teisteren. Ik wens u mooi weer en veel inspiratie.

Prof. dr. Jouke van Dijk
onafhankelijk voorzitter SER Noord-Nederland
hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse Rijksuniversiteit Groningen

Goed geleide arbeidsmigratie nodig voor brede welvaart en energietransitie

Vergrijzing en een toenemende vraag naar goederen en diensten; ze zullen het tekort op de arbeidsmarkt nog meer vergroten. Vooral aan middelbaar en hoger opgeleid personeel zal een gebrek zijn. Een nieuwe instroom op de arbeidsmarkt is dan ook broodnodig. Arbeidsmigratie, mits goed georganiseerd en gefaciliteerd, kan naast de reeds bestaande instrumenten om het arbeidsaanbod op peil te houden, soelaas bieden. SER NN heeft hierover een advies geschreven dat op 3 juni door Joyce Walstra (voorzitter MKB Noord en lid SER NN) en Prof. Jouke van Dijk (voorzitter SER NN) is aangeboden aan de gedeputeerden Van Dekken en Rijzebol van de provincie Groningen.

Het stimuleren van brede welvaart en leefbaarheid komen -als er geen actie wordt ondernomen- zwaar onder druk te staan. Neem bijvoorbeeld de zorgsector en de energietransitie: de huidige tekorten leiden nu al tot grote problemen. Hoewel de discussie over arbeidsmigratie voluit in de media wordt gevoerd, heeft het belang van arbeidsmigratie nog te weinig aandacht bij beleidsmakers en is voor de problematiek geen duidelijk eigenaarschap ontwikkeld. Volgens SER NN is arbeidsmigratie naast andere instrumenten noodzakelijk om in het hogere segment voldoende aanbod te realiseren. SER NN komt met een advies hoe dat op een verantwoorde manier kan worden vormgegeven.

Samenwerking

Centraal in het advies staat de samenwerking tussen provincie, gemeenten, werkgeversorganisatie en vakbonden) om gezamenlijk een kwartiermaker aan te stellen die het beleid rond arbeidsmigratie als één van de mogelijke oplossingen voor de arbeidstekorten gaat oppakken. Daarnaast worden in het advies verschillende praktische aanbevelingen gedaan, gericht op onder meer arbeidsmigranten uit de EU, kenniswerkers, internationale studenten en statushouders. Ook wordt in het advies ingegaan op het uitbouwen van het bestaande instrumentarium.

Voor het volledige advies, klik hier.

Krijgt pilot ‘Energietransitie: LLO in Groningen’ een vervolg?

Het advies ‘Routekaart naar Leven Lang Ontwikkelen’ (LLO) dat de SER in 2019 uitbracht leidde tot een pilot waarin publieke en private organisaties samen onderzochten hoe dat LLO het best kan worden vormgegeven. Nu, drie jaar later, is de pilot afgerond. Projectleider Ineke Brouwer vertelt over het verloop, conclusies en over een mogelijk vervolg.

De focus van de pilot richtte zich op de Technische Installatiebouw en de Bouw. Beide branches kunnen door de komende energietransitie veel werk bieden aan goed geschoold personeel. ‘Maar daarvoor zou wel een nieuwe opleidingsstructuur en een bevordering van de leercultuur binnen Groningse bedrijven nodig zijn. Hoe dit te organiseren? Die vraag stond centraal in de pilot’, legt Brouwer uit.

Veel geleerd

Er kwamen diverse deelprojecten van de grond. Zo werd bekeken welke rol statushouders zouden kunnen spelen, hoe het LLO het beste kan aansluiten op de bedrijfsvoering van MKB, welke vaardigheden technici nodig hebben, hoe dit in werving en selectie kan worden ingezet, enzovoort. ‘De balans opmakend’, vertelt Brouwer’, kun je stellen dat de pilot geen pasklaar antwoord geeft op de vraag hoe bedrijven aan voldoende, goed geschoold personeel kunnen komen. Dit betekent niet dat de pilot is mislukt. Integendeel, we hebben veel geleerd.’

Weerbarstig

Zo heeft men ondervonden dat het beter is om niet de term LLO te gebruiken, want bedrijven hebben het niet over leren, maar over ‘training on the job’. ‘Ze zien het gewoon als onderdeel van het werk’, legt Brouwer uit.’ Wat statushouders betreft, het kost tijd en energie om hen Nederlandse standaarden en veiligheidsnormen bij te brengen. Kortom de praktijk is behoorlijk weerbarstig en bedrijven hebben een andere urgentie dan LLO.’

Just Transition Fund

Wat gebeurt er nu met de opgedane ervaring? Krijgt de pilot nog een vervolg? ‘Nee’, antwoordt Brouwer, ‘de pilot is afgerond en krijgt geen vervolg in een nieuwe pilot. Maar wat wel heel belangrijk is: Europa heeft het Just Transition Fund (JTF) opgesteld van waaruit innovatie van regionale economieën worden gestimuleerd. Bij het opstellen van projectaanvragen voor dat fonds gaan we al onze ervaringen verwerken die we in de pilot hebben opgedaan. Dat maakt de aanvragen meer solide en de kans op honorering groter.’

“Intensivering samenwerking met landelijke SER”

Naast de nationale SER zijn er drie regionale SER-organisaties, waarin werkgevers, werknemers en wetenschappers zijn vertegenwoordigd, te weten: SER Brabant, SER Overijssel en SER Noord-Nederland. Hoewel er regelmatig onderling overleg is, was er behoefte aan het intensiveren van de samenwerking. Die intensivering is nu structureel geregeld.

“Als regionale SER-en hebben wij voorgesteld om vaker mee te denken en mee te praten over belangrijke landelijke adviezen”, vertelt Jouke van Dijk, voorzitter SER Noord-Nederland. “Mariëtte Hamer vond dat een goed idee. Samen met de SER Overijssel en SER Noord-Brabant hebben we nu regelmatig overleg en is er steeds intensiever tweerichtingsverkeer ontstaan: wij brengen het geluid van de regio in en omgekeerd signaleren wij nationale trends en tendensen, die we doorvertalen naar onze regio’s.”

Richting geven

“Binnenkort maken we kennis met de nieuwe voorzitter van de SER, Kim Putters, die Mariëtte Hamer opvolgt. Dankzij het structureel overleg en de vele ambtelijke contacten, kan de SER Noord-Nederland nog effectiever bijdragen aan cruciale middellange termijn adviezen en beter richting geven aan nieuw beleid. Welke voorzitter er namens de regionale SER-en bij welk dossier aanschuift, wordt onderling afgestemd en het proces wordt ondersteund door de secretaris van een andere regionale SER.

Cruciale verbindingen

Belangrijke en urgente thema’s zijn de arbeidsmarktkrapte en de woningnood. Op dit moment loopt een advies over de krapte op de arbeidmarkt van de maatschappelijke sectoren, waarin Jouke van Dijk de regionale SER-en vertegenwoordigt. Daarvan is recentelijk een eerste briefadvies uitgebracht. De adviescommissies die zich daarmee bezighouden krijgen nu betere informatie vanuit de regio’s. Om vraag en aanbod zowel op de huizenmarkt als op de arbeidsmarkt beter bij elkaar te brengen, is het cruciaal dat de infrastructuur in ons land wordt geoptimaliseerd, bijvoorbeeld door middel van de Lelylijn. Betere infrastructuur is ook effectief voor het spreiden van toerisme. Daarmee kunnen we de enorme druk op bijvoorbeeld Amsterdam verminderen. Kortom: verbindingen zijn cruciaal!”

Hybride werken

“Goede verbindingen zorgen er ook voor dat mensen verder van hun werk kunnen wonen. De coronalockdown heeft laten zien dat hybride werken eigenlijk prima kan. Hierover heeft de SER dit voorjaar een advies uitgebracht, waarvoor de regionale SER-en gezamenlijk input hebben geleverd. Door een paar dagen thuis te werken en een paar dagen op kantoor, reduceren we files en CO2-uitstoot, ontstaat een betere match tussen vraag en aanbod en tussen werk en privé.

Lees hier het complete SER Advies over Hybride Werken

Save the date: 29 september 2022

Seminar ‘Personeelstekorten en mogelijke oplossingen!’

Dagelijks lezen we over de problemen die personeelstekorten met zich meebrengen. Denk aan niet rijdende treinen, annuleringen van vluchten, oplopende wachtlijsten in de zorg, enzovoorts. Het lijkt er niet op dat deze problemen op korte termijn worden opgelost. Bovendien staan we aan het begin van een vergrijzingsgolf die ervoor zorgt dat de uitstroom door pensionering veel groter is dan de nieuwe instroom op de arbeidsmarkt. Dat geldt zowel voor het bedrijfsleven als voor de maatschappelijke sectoren. Ook in Noord-Nederland! Is er dan niets aan te doen? Toch wel! U hoort het op ons seminar op 29 september.

Met medewerking van onder andere prof. dr. Henri de Groot (kroonlid van de nationale SER) en Joyce Walstra (voorzitter van MKB Noord) gaan we de problematiek van breed naar smal behandelen in een interactief seminar. Daarbij gaan we onder meer in op goed werkgeverschap, het aanboren van het onbenut arbeidspotentieel en op de vraag of arbeidsmigratie een deel van de oplossing kan zijn. Tijdens het seminar is er voldoende gelegenheid om met elkaar in discussie te gaan over de mogelijke oplossingen.

Wilt u zich alvast aanmelden? 

Klik dan op de onderstaande tekst. In augustus ontvangt u nog een persoonlijke uitnodiging, met daarin meer informatie over het programma. Het seminar vindt plaats in de Euroborg te Groningen.
Voor nu willen wij u vragen om de datum – donderdag 29 september, van 14.00 uur tot 17.00 uur - alvast te reserveren in uw agenda.

Meld u hier aan voor het seminar 'Personeelstekorten en mogelijke oplossingen!'

03 oktober 2022                    11.30 - 13.00  Agendacommissie mei 2022 (besloten)

12 oktober 2022                    14.00 - 16.00  Raadsvergadering juni 2022

Klik hier voor de volledige agenda.