Advies: Energie Akkoord Noord-Nederland II

Belangrijkste overwegingen

Er zijn meerdere overwegingen om een nieuw akkoord te sluiten. De twee belangrijkste zijn de volgende. Zo is een nieuw Energieakkoord van groot belang voor de ontwikkeling van Noord-Nederland en draagt het in hoge mate bij aan de succesvolle totstandkoming van een duurzame Energy Valley. Daarnaast heeft het Rijk het Noorden nodig om de landelijke klimaat- en energiedoelstellingen te halen. De SER Noord-Nederland adviseert partijen daarom te komen tot een nieuw akkoord gericht. Dit akkoord zou zich moeten richten op de verdere versterking van Noord-Nederland als dé duurzame topenergieregio van Noordwest Europa en als hét experimenteergebied voor innovatieve energietransitieprojecten. Het akkoord is een vervolg op het eerste Energie Akkoord Noord-Nederland (EANN I), dat van kracht was in de periode 2006 - 2010.

Zes sterke punten

De nadruk van dit nieuwe akkoord ligt op de zes sterke punten van het Noorden op het gebied van energie en duurzaamheid. De volgende zes punten vormen één geheel en moeten daarom in samenhang worden bekeken. 

Kennis potentieel bundelen in een Energy Academy en Energie Campus.

1. Energy Academy en Energie Campus

Noord-Nederland bundelt een groot kennis- en opleidingspotentieel op het gebied van energie en duurzaamheid in een virtuele Energy Academy en (in een later stadium) een fysieke Energie Campus.

Op termijn kan deze Energy Academy zich ontwikkelen tot een internationaal expertisecentrum op het gebied van energie en duurzaamheid. Hierbij worden zowel opleidingen op universitair, HBO- en MBO-niveau betrokken als andere activiteiten op het gebied van energie en duurzaamheid. Ook de aanzienlijke onderzoekscapaciteit op energiegebied in Noord-Nederland en de aanwezigheid van een groot aantal energie-afdelingen van onderzoeks- en consultancybureaus in het Energy Valley-gebied leveren in positieve zin een bijdrage aan de profilering van Noord-Nederland op dit gebied.

2. Voortrekkersrol in Bio-based economy

Noord-Nederland kan een voortrekkersrol spelen op het terrein van de bio-based economy. De regio is zeer geschikt als demonstratiegebied voor bio-based projecten, in het bijzonder op het gebied van de productie, distributie en toepassing van biogas en groen gas. Dankzij de aanwezigheid van strategische, internationale gasspelers zoals Gasunie, GasTerra en NAM en de activiteiten en expertise van het MKB heeft het Noorden op dit gebied een veelbelovende uitgangspositie.

3. E-hub

Het gebied rond de Eemsmond kan zich ontwikkelen tot een Noordwest-Europese E-hub, vanwege de omvangrijke capaciteit en de enorme potentie van onshore stroomopwekking, offshore windenergie en de grote aanlanding van stroom opgewekt uit bijvoorbeeld Duitsland, Denemarken en Scandinavië. De ontwikkeling tot Europees ‘stopcontact’ is cruciaal in verband met de onvoorspelbaarheid van het aanbod van windenergie en vraagt ondersteuning van zowel de regio als het Rijk.

4. Proeftuin energietransitie-projecten

Het Energy Valley-concept is uitermate geschikt om in te zetten als proeftuin voor energietransitie-projecten, zoals het opzetten van groen gas hubs en het ontwikkelen van experimenteerruimtes voor duurzame innovatie. Daarbij is het onder andere van belang dat regels en procedures worden versneld.

5. Gebruik ondergrond

De ondergrond van Noord-Nederland is geschikt voor initiatieven op het terrein van energiewinning en diverse vormen transport en opslag van bijvoorbeeld gas en CO2. Deze initiatieven kunnen worden gecombineerd met lokale toepassingen in de chemische industrie en de landbouw. Daarbij is het van belang dat het draagvlak onder de bevolking toeneemt. Om de landelijke emissiereductie-doelstellingen te behalen lijkt gebruik van de ondergrond noodzakelijk.

6. 100.000 woningen en 100.000 voertuigen

Noord-Nederland zet zich onverminderd in om het 100.000 woningen- en 100.000 voertuigenplan uit het vorige Energieakkoord (EANNI) te realiseren.

Nieuw Energieakkoord van cruciaal belang voor Noord-Nederlandse ontwikkeling.

Akkoord uitwerken in subakkoorden

De SER Noord-Nederland adviseert partijen om het Akkoord verder uit te werken in een aantal subakkoorden waarin bovenstaande elementen worden opgenomen en onderbouwd. De samenwerking met de regio’s Niedersachsen/Bremen via de Hansa Energy Corridor hoort hier ook in thuis.