Advies: Vervolg Energiebeleid Noord-Nederland

Evaluatie Energy Valley

In de eerste fase is de naam Energy Valley succesvol gepositioneerd en zijn partijen bijeen gebracht. In de tweede fase is hierop voortgebouwd en zijn projecten aangejaagd en begeleid. De SER NN vindt de tijd rijp om in de derde fase in te zetten op inspanningen die leiden tot meer bedrijvigheid en werkgelegenheid.

Internationaal perspectief sterker ontwikkelen in derde fase.

• Het concept Energy Valley zou meer een echte valley moeten worden waarin kennisinstellingen en bedrijfsleven samenwerken om te komen tot innovatie op het gebied van energietransitie. Dit zou moeten leiden tot meer bedrijvigheid op dit gebied en meer werkgelegenheid. Het bundelen van opleiding, research en toepassing is daarbij essentieel.
• Ook het internationale perspectief moet sterker ontwikkeld worden in de derde fase.
• Verder vindt de SER NN dat Energy Valley zich in de derde fase zou moeten richten op de transitie naar energiebronnen die nu nog niet rendabel en economisch verantwoord zijn, maar waar brede innovatie kan plaatsvinden.
• De SER NN is tevreden over de ontwikkelingen in de Eemshaven en vindt dat deze vooral niet mogen worden belemmerd.
• Verder adviseert de SER NN om een zuivere evaluatiestudie uit te voeren in de derde fase, waarvoor op korte termijn een nulmeting zou moeten worden uitgevoerd.
• De organisatie van het Energy Valley coördinatiecentrum zou aangepast moeten worden aan de hand van de gewenste accenten die in de dere fase van belang zijn. 
• De SER NN vindt dat het publiek/private concept moet worden voortgezet

Energieakkoord

De SER NN onderstreept het belang van een energieakkoord, maar vindt dat het akkoord dat nu is gesloten teveel gericht is op de bijdrage van Noord-Nederland aan het nationale klimaatbeleid. De centrale overheid doet weinig concrete toezeggingen aan het Noorden, terwijl Noord-Nederland wel grote inspanningen moet leveren. Het gaat dan met name om woningbouw, planologie en energiebesparing. De SER NN vindt de concrete uitwerking van het akkoord nog onduidelijk.

Strategische visie bodem en energie

Noord-Nederland beschikt over een groot potentieel gebied voor ondergronds bodemgebruik, voor bijvoorbeeld CCS (Carbon Capture and Storage), aardwarmte, luchtcompressie, gasopslag en gaswinning. De SER NN  juicht het opstellen van een integrale bodemvisie dan ook toe en adviseert in te zetten op het initiatief om in de Eemsmond een grootschalige demo te realiseren. Deze demo zou betrekking moeten hebben op verschillende aspecten van CCS. Noord-Nederland kan op deze manier uitgroeien tot de Europese expertiseregio voor CO2-opslag. De SER NN adviseert om te onderzoeken of er sterke partijen zijn die hun krachten willen bundelen op dit gebied. Hierbij is een belangrijke regierol weggelegd voor de Commissaris der Koningin van Groningen.

Speerpunten

De SER NN heeft al eerder geadviseerd in te zetten op de speerpunten aardgas en aardgasgerelateerde activiteiten, grootschalige elektriciteitsproductie en biomassa. Daarbij zou de focus vooral moeten liggen op de transitieaspecten en transitie-experimenten op deze gebieden. Verder is het van belang verbindingen tot stand te brengen tussen deze speerpunten.

Internationaal perspectief

De SER NN wijst op de relaties die er al bestaan met Oost-Europa en Rusland en de groeipotentie die samenwerking met deze regio’s biedt.

Afstemming provinciaal en regionaal beleid in daad en woord.

Andere aspecten

• De SER NN vindt dat energie-ontwikkelingen en energie-experimenten de ruimte moeten krijgen en dat het van belang is om dit te faciliteren door aanpassing van de bestemmingsplannen. Energie zou structureel meer leidend moeten zijn bij de ruimtelijke ontwikkeling. Lokale en regionale overheden moeten hier tijdig rekening mee houden.
• Wat betreft de uitbreidingsmogelijkheden in de Eemshaven en Delfzijl is het van belang om tijdig op de ontwikkelingen in te spelen, onder andere in het nieuwe Provinciaal Omgevingsplan.
• Afstemming van provinciaal en regionaal beleid in daad en woord is essentieel om het voorliggende energiebeleid te realiseren. Ook is het van belang dat het subsidiebeleid van rijk, provincies en gemeenten schone energie-investeringen daadwerkelijk stimuleert.