Advies: Koers Noord

Koers Noord: drie punten

• Het uitbouwen van economische pieken van belang, te weten energie, water en sensortechnologie en meer aandacht voor agribusiness, life sciences en toerisme.
• De transitie naar een meer kennisintensief en innovatief bedrijfsleven.
• Het vergroten van het innoverend vermogen van het bedrijfsleven.

Actuele situatieschets en knelpuntenanalyse

De gegevens over Noord-Nederland in Koers Noord zijn niet voldoende actueel en daarom adviseert de Raad een actuele situatieschets en knelpuntenanalyse voor de regio op te stellen. Zo gaat Koers Noord uit van aannames over de arbeidsproductiviteit, de werkloosheid en de werkgelegenheid die niet meer kloppen. Ook constateert de Raad dat er ten onrechte wordt vermeld dat de landbouw in Noord-Nederland drijft op lage loonkosten en dat er in het Noorden sprake is van een laag aanbod aan hoogopgeleiden. Ook is de dienstensector in de regio veel groter dan de analyse aangeeft. Verder ontbreken actuele gegevens over banen(groei), werkloosheid, WAO en inkomen.

Verhoging scholingsniveau nodig.

Constateringen

De Raad meent dat het programma zich moet richten op het verhogen van het scholingsniveau in Noord-Nederland. Verder constateert de Raad dat de werkgelegenheid in de regio te weinig gericht is op innovatie en op R&D.

Focus op uitbouw pieken

• Wat betreft de focus op het uitbouwen van pieken van nationaal belang en de transitie in regionale speerpunten vindt de Raad het programma te weinig ambitieus en concreet.
• Versterking van het MKB met betrekking tot innovatie, export en opleidingsniveau is naar de mening van de Raad de belangrijkste opgave voor Koers Noord. Ook wat dit onderwerp betreft is het programma te weinig ambitieus en concreet.
• Wat betreft het oplossen van de ijlheid door het versterken van ruimtelijke concentraties vindt de Raad dat clustering inderdaad kan leiden tot een agglomeratievoordeel. Kernzones en stedelijke netwerken blijven van groot belang. Ook hier mist de Raad de ambities. Het programma geeft niet aan hoe om te gaan met perifere gebieden, wat de inzet moet zijn voor een vitaal platteland en hoe werkgelegheidsimpulsen in die gebieden vorm moeten krijgen. Ook ontbreekt het aan een visie over de zorgeconomie en de woonecomomie in relatie tot een leefbaar Noord-Nederland. 

Aanbevelingen

• Wat betreft de nadruk op de opgave om het MKB te versterken moet er een groter beroep gedaan worden op marktpartijen in de samenstelling van de programmacommissie.
• Om marktpartijen te stimuleren kansrijke initiatieven op te pakken en te ondersteunen pleit de Raad voor de Horizonaanpak die in Arnhem, Nijmegen en Einhoven al succesvol is gebleken.
• Ook wijst de Raad op de eigen aanpak in de regio met markteconomiecommissies.

Regionale problematiek moet uitgangspunt zijn.

Nieuwe invulling gewenst

Het lijkt erop dat dit programma is opgesteld met het oog op procedures, regels en voorschriften in Den Haag en Brussel. De regionale problematiek in het Noorden lijkt niet het uitgangspunt te zijn geweest. De Raad draagt graag bij aan een nieuwe invulling van het programma.