Nieuwsbrief juni SER NN 2023

De Eemshaven bestaat 50 jaar! 

Na jaren trekken aan wat een dood paard leek, is de haven dan toch tot bloei gekomen. Het belang als energie-, afval- en datahaven is groot voor onze regionale economie en dankzij de komst van de LNG-terminal heeft de haven ook landelijk aan betekenis gewonnen.

Nu is het afwachten welke economische impulsen voortkomen uit de aflossing van de ereschuld aan Groningen. Komt bijvoorbeeld die Lelylijn er nu eindelijk? Gaan we investeren in de Vrijetijdseconomie? We moeten erop letten dat de gedane beloftes ook snel worden omgezet in concrete acties. Want er gaat veel tijd overheen voordat je resultaten ziet. Neem nu de Eemshaven …

prof. dr. Jouke van Dijk

voorzitter SER Noord-Nederland

hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse Rijksuniversiteit Groningen

Voorwaarden voor verbeteren brede welvaart

De nationale SER heeft een advies geschreven hoe brede welvaart voor alle Nederlanders verbeterd kan worden. De regionale SER’en gaan zich richten op specifiek regionaal beleid. ‘Daarbij dient wel aan een aantal voorwaarden te worden voldaan’, waarschuwt professor Brakman van de RUG.

In het advies van de SER staan een aantal suggesties hoe brede welvaart beter kan worden verankerd in het regionale sociaaleconomische beleid van provincies. Om tot het advies te komen is onder andere gebruik gemaakt van het (hiervoor speciaal geschreven) essay ‘Sociaal-economisch beleid vanuit een bredewelvaartsperspectief’ (pdf) van Prof. Dr. Anet Weterings (PBL en bijzonder hoogleraar RUG) en Prof. Dr. Steven Brakman (RUG en lid SER NN). Die laatste legt uit dat de verschillende ministeries al langer met het concept Brede Welvaart werken. ‘Binnen regionaal beleid wordt het evenwel niet altijd systematisch gebruikt. Daar kan het rapport van de SER wellicht in bijdragen’, denkt Brakman. 

Verantwoorden

Brede welvaart betreft de kwaliteit van leven en die is uiteraard van vele factoren afhankelijk. ‘Als beleidsmaker moet je dan ook afwegingen maken’, legt Brakman uit. ‘Wees daarin transparant. Neem nu groene waterstof: de provincie Groningen maakt zich sterk om dit verder te ontwikkelen en dat wordt ook internationaal gezien als zeer kansenrijk. Het zou een eerste stap zijn in het realiseren van een nieuwe economische sector die veel banen schept, een grote bijdrage levert aan de klimaatopgave en een vliegwiel vormt voor nieuwe bedrijvigheid. Máár’, benadrukt Brakman, ‘er zijn zeker ook nadelen: er zullen bijvoorbeeld veel windmolens nodig zijn die nadelige gevolgen kunnen hebben voor mens en dier. En de mensen die in deze sector gaan werken, komen die uit de regio zelf of van elders? Hoe ga je waterstof opslaan? Je zult als beleidsmaker in gesprek moeten met de bevolking en keuzes moeten verantwoorden; tegenover positieve aspecten staan vaak ook zaken die als minder positief worden ervaren.’

Permanent

Om brede welvaart te verankeren in beleid is het noodzakelijk de door de provincie opgerichte ‘Kerngroep brede welvaart’ te formaliseren. ‘Want het kan niet zo zijn, dat er elke vier jaar in een coalitieakkoord van politieke partijen even aandacht is voor brede welvaart en dat het vervolgens een vinkje krijgt op een checklist’, vindt Brakman. ‘Nee, het moet een permanent onderdeel van beleid zijn. Juist een actieve kerngroep, bestaande uit een brede vertegenwoordiging van diverse maatschappelijke instanties, moet continu de vinger aan de pols houden en zorgen voor die verankering.’

Het SER-advies ‘Brede welvaart en regionaal sociaaleconomisch beleid’ wordt op 29 juni aangeboden aan gedeputeerde Tjeerd van Dekken van de provincie Groningen. Na 29 juni is het volledige rapport te downloaden op onze website.

Regionale innovatie moet en kan beter in Noord-Nederland

Op 10 juli zal CvdK Jetta Klijnsma in haar functie als voorzitter van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland het SER-adviesrapport ‘Voorwaarden voor Regionale Innovatie’ in ontvangst nemen.
Eén van de auteurs van het rapport, professor Rudy Rabbinge, waarschuwt dat noordelijke bedrijven niet of onvoldoende innoveren. Dit kan ten koste gaan van de brede welvaart. Daarom staan in het rapport tal van aanbevelingen om het tij te keren.

Voor het rapport spraken de auteurs, SER NN lid Rudy Rabbinge en algemeen secretaris SER NN Herman Bloupot, met verschillende noordelijke CEO’s en deskundigen uit diverse kansrijke investeringsrichtingen. ‘Daaruit konden we een aantal belemmeringen voor regionale innovatie optekenen’, vertelt Rabbinge. ‘Zo hebben we te maken met een krappe arbeidsmarkt, ontbreekt het aan een goed gecoördineerde inzet van middelen, is er geen organiserend vermogen voor visie- en projectontwikkeling en verloopt de vergunningverlening niet doelmatig.’ Maar tegenover belemmeringen staan ook mogelijkheden.

Kansrijke sectoren
Energietechniek en -transitie, groene chemie, smart industry, agrifood & health, watertechnologie, digitalisering en toerisme vormen volgens Rabbinge kansrijke sectoren. Het liefst ziet hij dat er een beperkt aantal investeringsprogramma’s komt dat zich richt op deze sectoren. ‘Met een gedeelde visie per investeringsthema kan vanuit een duidelijke programmering een vroegtijdige verbinding ontstaan tussen de partijen’, zegt hij. ‘Dat zorgt er onder meer voor dat al voor de openstelling van fondsen goede projectideeën en -ontwikkelingen aanwezig zijn. En we moeten serieus met arbeidsmigratie aan de slag.’

Stimuleren van ontwikkelingen
Rabbinge moedigt de provincie aan een grotere rol te pakken als initiatiefnemer en wenst dat zij haar uitvoeringscapaciteit op het gebied van vergunningen vergroot. ‘En de NOM kan meer dan alleen geld verstrekken en acquireren. Haar belangrijkste taak is eigenlijk het stimuleren van ontwikkelingen. Als meer bedrijven gaan samenwerken in consortia, kunnen zij daar ook aan bijdragen. Bovendien kunnen ze de risico’s spreiden. Het zou ook mooi zijn als er een fonds komt van waaruit ontwikkelingskosten kunnen worden voorgefinancierd.’ Kortom er valt nog een wereld te winnen in Noord-Nederland!

Na 10 juli is het volledige SER-rapport 'Voorwaarden voor regionale innovatie' te downloaden via onze website.

Besloten Seminar 'Arbeidskrapte versus Brede Welvaart'

Op donderdagmiddag 21 september vindt in de Statenzaal van het provinciehuis Groningen een besloten seminar plaats met als titel 'Arbeidskrapte versus Brede Welvaart'. Kim Putters, voorzitter van de SER, is dan de hele dag in Groningen en gaat in gesprek met Noordelijke bestuurders, wetenschappers, werkgevers en vertegenwoordigers van werknemers. Centraal staat de vraag hoe de adviezen van de SER een goede regionale vertaling en invulling kunnen krijgen.

Op naam
Aangezien het aantal plaatsen beperkt is, werken we met uitnodigingen op naam. Hebt u geen persoonlijke uitnodiging ontvangen, maar wilt u wel graag aanwezig zijn, dan kunt u uw belangstelling kenbaar maken, via een mailtje naar ons secretariaat. Mochten er nog plaatsen over zijn (of vrijkomen), dan kunnen we u toegang geven.

AGENDA 2023

Woensdag 14 juni, 14.00-16.00 uur
Raadsvergadering juni 2023    

Donderdag 21 september, 13:30-17:30 uur  
Besloten Seminar: Arbeidskrapte versus Brede Welvaart

Woensdag 18 oktober 14.00-16.00 uur
Raadsvergadering oktober 2023

Bekijk hier de andere agenda-items