‘De regio weet zelf niet hoe aantrekkelijk ze is voor bedrijven'

Noord-Nederland realiseert zich helemaal niet hoe aantrekkelijk Groningen, Friesland en Drenthe zijn voor nieuwe bedrijven. Vooral voor veelbelovende startups op zoek naar jong talent is de regio een ideale vestigingsplek.

De uitspraak doet Marjella Lecourt van het internationaal opererende it-bedrijf Datamaran in Leeuwarden in de derde aflevering van het tv-programma Stand van Noord-Nederland. Daarin komt de vraag aan bod welke bedrijven de regio hierheen zou moeten halen.

De in Friesland geboren en getogen Lecourt vertelt in de tv-uitzending haar boeiende verhaal over haar zakelijke avonturen en de terugkeer naar haar Friese geboortegrond. Marjella Lecourt - ‘gewoon Jeltje Alma út Westereen’ - vertrok na haar studie naar Amsterdam en later New York waar ze samen met haar man Jean-Philippe Lecourt het it-bedrijf Datamaran opzette.

Strijd om jong talent

Na New York volgden vestigingen in Londen en Valencia en sinds dit jaar zit Lecourt met Datamaran ook in Leeuwarden. Een heel bewuste keuze, vertelt Lecourt. Want wat Datamaran zoekt, dat is bijna nergens nog beschikbaar: jong, goed geschoold talent

‘In Londen is de competitie om personeel enorm, ook in Amsterdam vinden we de mensen niet meer, maar hier in de regio lukt het ons wel’, zegt Lecourt.

Haar onderneming helpt multinationals als Nike en de bank JP Morgan met het invullen van hun duurzaamheidsstrategie en is sterk gericht is op de Amerikaanse markt. Maar dat laatste kan ook prima vanuit Leeuwarden, zegt Lecourt. Want voor Datamaran is het beschikbare talent de bepalende factor.

Vissen in de vijver

De Universiteit en de hogescholen in de buurt zijn voor Datamaran de vijver waar het nog naar hartelust in kan vissen. Het was voora de opleiding Global Responsibility and Leadership Bachelor aan de Campus Fryslân van de RUG, die Lecourt over de streep trok. Studenten leren er hoe ze organisaties kunnen helpen op een slimme manier te verduurzamen.

Talent, ruimte, lage kosten

Noord-Nederland realiseert zich onvoldoende hoe aantrekkelijk het is als vestigingsgebied voor start-ups, stelt Lecourt in de tv-uitzending. Waarbij volgens Lecourt ook nog eens de beschikbare ruimte en de kosten meetellen, die zijn hier lager dan in de rest van het land.Lecourt ziet in de noordelijke regio een ontwikkeling voor zich die ze met Datamaran ook in Valenca beleefde. ‘Daar gingen we in 2015 naar toe, ook op zoek naar talent. Er was toen nauwelijks een startup-scene. In minder dan tien jaar tijd is dat echter gigantisch geworden.’

Op zoek naar voorlopers

Datamaran is een schoolvoorbeeld van wat de Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland (NOM) graag hierheen wil halen aan nieuwe bedrijvigheid. Manager internationaliseren Anne Wil Lucas van de NOM zegt dat de organisatie kritischer is geworden op wat voor bedrijven hier welkom zijn.

‘De voorlopers in hun vakgebied willen we graag hebben’, aldus Lucas. ‘Ze moeten in ieder geval zo schoon mogelijk zijn.’

Tegelijk plaatst de nog beschikbare ruimte in de drie noordelijke provincies de NOM voor een vraagstuk. Omdat hier nog wel lappen grond beschikbaar zijn voor industriebedrijven, kloppen die hier ook aan. ‘We moeten dus strenger worden’, stelt Lucas.

Datacenters bijvoorbeeld staan vanwege hun energieslurpende karakter daarom nu op de ‘twijfellijst’ bij de NOM. Lucas: ‘Ik zou inderdaad de zeldzame ruimte die we nog hebben, liever aan andere bedrijven besteden.’

Bedrijven de deur wijzen

Het leidt er zelfs toe dat de NOM bedrijven de deur wijst, onthult Lucas. Het gebeurde onlangs met een Chinese fabrikant van zonnepanelen.

Die veranderde houding is een flinke cultuuromslag. Want tot voor kort werd de NOM vooral afgerekend op het aantal nieuwe arbeidsplaatsen dat ze jaarlijks wist te realiseren.

Gemeente- en provinciebestuurders hebben er nogal eens moeite mee, zegt Lucas: ‘Die vinden het vooral erg leuk om in de krant te kunnen zeggen dat er weer honderd banen zijn bijgekomen.’

Valt mee, zegt Avoine Fokkens, sinds begin oktober burgemeester van Heerenveen, industriegemeente nummer één in Friesland. ‘We willen niet zomaar elk bedrijf hebben. Een nieuwe onderneming moet bijdragen aan de welvaart van Heerenveen.’

Werving is verspilde moeite

Hoogleraar economie aan de RUG, Steven Brakman, vindt de tijd en energie die de NOM in werven van bedrijven steekt grotendeels verspilde moeite. ‘Het gevaar is dat je kiest voor bedrijven waarvan je denkt dat ze toekomst hebben, maar dat weet je als overheid helemaal niet.’

Topbedrijven of topsectoren van de toekomst, daar hebben we vaak nog geen enkel idee van. Brakman: ‘Er zit nu iemand in een garage hele slimme dingen te doen, maar we weten niet eens dat die persoon bestaat. Denk aan de kunstmatige intelligentie van ChatGPT. Twee jaar geleden wist niemand dat het eraan kwam. Als overheid moet je weg blijven van dergelijke keuzes, want je kiest door de mist heen.’  

Stand van Noord-Nederland is een serie programma’s over de noordelijke economie, gemaakt door RTV Noord, RTV Drenthe en Omrop Fryslân in samenwerking met de SER Noord-Nederland.  

Stand van Noord-Nederland wordt zondag om 12.00 uur op tv uitgezonden door RTV Noord.  

Bekijk hier aflevering 3 van de Stand van Noord-Nederland online